P2P İşlemlerde Kara Para Aklama Riski
Kripto para piyasaları her geçen gün daha fazla insanın ilgisini çekerken, P2P (peer-to-peer) işlemler de yaygınlaşmaktadır. Ancak, bu alandaki bazı bilinçsiz uygulamalar, kullanıcıları kara para aklama, dolandırıcılık ve yasal riskler ile karşı karşıya bırakmaktadır. Özellikle OKX ve Bybit gibi merkezi borsaların P2P işlem sistemlerinde IBAN numaralarının açıkça sergilenmesi, hem güvenlik açıkları yaratmakta hem de kötü niyetli kişilerin bu mekanizmayı yasa dışı amaçlarla kullanmasına olanak tanımaktadır.
Bu yazıda, P2P kripto para işlemlerinde dikkat edilmesi gerekenler, bu sistemlerin kötüye kullanım şekilleri ve kullanıcıların kendilerini nasıl koruyabileceği detaylı şekilde ele alınacaktır.
1. P2P İşlemlerinde Kara Para Aklama Riski
P2P işlemleri, banka veya merkezi bir otorite olmadan doğrudan kullanıcılar arasında gerçekleşir. OKX ve Bybit gibi borsalarda, alıcı ve satıcılar birbirlerine doğrudan ödeme yapar ve ardından kripto transferi gerçekleştirilir. Ancak bu sistem, kötü niyetli kişilere şu fırsatları sunar:
- Kimliksiz Para Transferleri: Kara para aklayıcıları, rastgele kişilere banka hesabı üzerinden para transferi yaparak, karşılığında kripto para alır. Son zamanlarda dolandırıcılar tarafından “trend” olan, gerçek olmayan (fake) Instagram, Tiktok, Telegram vb. sosyal medya üzerinden kadın veya erkek hesaplarından yapılan cinsel içerikli paylaşımlar sonucu; verilen IBAN numarasına para gönderilmesi, aksi taktirde bu fotoğrafların ifşa olacağına ilişkin şantaj kurbanları artmıştır. Bu IBAN numaraları, Bybit veya OKX gibi P2P işlemlerine açık kripto para borsalarında açıkça yayınlandığından, IBAN sahipleri bu durumdan haberdar olmasa bile kendisiyle para alışverişi yapacak kişiyi iyi seçmediklerinde, savcılık soruşturmalarında kendilerini şüpheli olarak bulabilmektedirler.
- Hesap Sahtekârlığı: Birçok insan farkında olmadan yasa dışı işlemlere karışabilir, çünkü kendi hesaplarına gelen paranın kaynağını doğrulama imkânları yoktur. Çoğu insan, dekontu kendisine gönderen kişinin bu evrağa ulaşabildiğine göre kendisi veya yakınen tanıdığı birisi olabileceğini düşünmektedir. Fakat bu yanılsama sebebiyle kendilerini Ağır Ceza Mahkemelerinde bulma ihtimalleri bir hayli fazladır.
- Üçüncü Şahıs Üzerinden Aklama: Kara para aklayıcılar, bir borsa platformunda işlem yapacak kişilere para göndererek, onların hesaplarını bir ara istasyon gibi kullanabilirler. Bu kişiler de bilmeden suça ortak olabilir. Her ne kadar dolandırıcılık suçunda kast aranmakta ise de; bu kastın yokluğunu kanıtlamak, varlığını kanıtlamaktan daha zor olabilmektedir.
2. OKX ve Bybit Gibi Borsalarda IBAN Kullanımının Riskleri
OKX ve Bybit gibi borsaların P2P sistemlerinde, kullanıcıların banka bilgileri (IBAN ve isim) açıkça görüntülenmektedir. Bu durum şu riskleri doğurur:
- Anonim Kullanıcılarla İşlem Yapma Tehlikesi: Kripto para almak isteyen kişiler, genellikle tanımadıkları hesaplara para göndermek zorunda kalır.
- Dolandırıcılık Senaryoları: Sahte dekontlar düzenlenerek satıcılardan kripto para çalınabilir.
- Hukuki Sorumluluk: Banka hesabınıza tanımadığınız bir kaynaktan gelen para, yasa dışı işlemlerle bağlantılı olabilir ve sizi kara para aklama suçlamalarıyla karşı karşıya bırakabilir.
3. Kendinizi Korumanın Yolları
P2P işlemlerinde dolandırıcılıktan ve yasal risklerden korunmak için şu önlemleri almanız gerekmektedir:
- - Para Gelen Hesap ile Kripto Gönderilen Hesap Aynı Olmalı
Birçok dolandırıcı, üçüncü kişilerin banka hesaplarını kullanarak işlem yapmaktadır. Eğer bir hesaptan para aldıysanız, kripto parayı göndereceğiniz hesabın sahibinin aynı kişi olduğundan emin olun.
- - Şüpheli İşlemlerden Kaçının
- Yeni açılmış veya şüpheli görünen IBAN’lara para göndermeyin. Düşük işlem ücreti vaat eden satıcılara karşı dikkatli olun. Dekont sahtekârlıklarına karşı, işlemi mutlaka banka üzerinden teyit edin.
- - Bilinmeyen Kişilerle Büyük Meblağlı İşlem Yapmayın
Kripto para dolandırıcılığı genellikle küçük işlemlerle başlar ve kişinin güvenini kazandıktan sonra büyük işlemlere yönelir. Bilmediğiniz kişilerle yüksek miktarlı transferlerden kaçının.
- - Şüpheli Transferlerde Borsa ve Bankalarla İletişime Geçin
Eğer banka hesabınıza beklenmedik bir para geldiyse veya bir işlem sırasında şüpheli bir durumla karşılaştıysanız, derhal borsa ve bankanız ile iletişime geçin. Gerekirse hukuki destek alın.
- - Kripto Para İşlemlerinizin Kayıtlarını Saklayın
Dolandırıcılıkla suçlanmamak için her işlemin ekran görüntüsünü ve dekontlarını saklayın. Borsa ve banka kayıtlarınızı düzenli olarak kontrol edin.
4. Türkiye’de P2P Kripto İşlemlerinin Hukuki Boyutu
Türkiye’de kara para aklama ve yasadışı finansman ile ilgili kanunlar oldukça katıdır. Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun (5549 sayılı yasa) kapsamında:
- Başkalarının IBAN numaralarını kullanarak kripto ticareti yapmak yasa dışıdır.
- Bilinmeyen kaynaklardan gelen büyük meblağlı paralar, MASAK tarafından incelenebilir.
- Şüpheli işlemler bildirilmezse, hesap sahipleri de suça ortak kabul edilebilir.
Bu nedenle, P2P işlemlerinde dikkatli olunmalı ve sadece güvenilir platformlar ile kimliği doğrulanmış kişilerle işlem yapılmalıdır.
Sonuç
P2P kripto para işlemleri, finansal özgürlük sağlasa da, kara para aklama ve dolandırıcılık gibi riskleri de beraberinde getirmektedir. Özellikle OKX ve Bybit gibi borsalarda IBAN numaralarının açık olması, birçok kullanıcının kötü niyetli kişiler tarafından istismar edilmesine neden olmaktadır.
Bu nedenle, para gelen hesap ile kripto gönderilen hesabın aynı olup olmadığını kontrol etmek, şüpheli işlemlerden kaçınmak ve işlem kayıtlarını saklamak büyük önem taşımaktadır. Bunların yanı sıra, sizi acele ettirmeye çalışan, sizinle iletişime geçmeden parayı gönderen kişilere karşı dikkatli olun. Böyle bir durumda hemen parayı iade edin veya bu kişilerden imzalı talep beyanı isteyin. Örnek verecek olursak “hesabına Ahmet Yılmaz adından 10.000 TL gönderdim bana OKX üzerinden bu bedele denk Tether ödemesi yapın” olarak gelen bir talepte, konuştuğunuz kişinin kimlik bilgilerini istemekten çekinmeyin. Kimlik bilgisinin yanı sıra, bu talebini bir dilekçe üzerine yazmasını, imzalamasını ve size göndermesini isteyin. Her ne kadar karşı taraf için meşakkatli bir iş olsa da, bu ticareti doğru bir şekilde yapmak isteyen herkes bu durumu anlayacak ve bu bilgileri size gönderecektir. Bu belgenin sizi %100 koruyacağını söylememekle birlikte, olası aksi bir durumda lehinize kullanılabilecek bir fotoğrafın bile hayati değerde olacağını hatırlatmak isteriz.
Kripto para dünyasında güvende kalmak için bilinçli hareket etmek ve hukuki yükümlülükleri göz önünde bulundurmak herkesin sorumluluğundadır. Unutmayın, dikkatli bir yatırımcı olmak sizi hem mali hem de hukuki risklerden korur. 🚀